สมุนไพรชื่อแปลก “ตดหมูตดหมา หรือ ต้นพาโหม” แค่ชื่อฟังแล้ว หลายคนไม่อยากเข้าใกล้ เป็นสมุนไพรที่อยู่คู่คนไทยมานาน เป็นผักที่คนทั่วทุกภาครับประทานแกล้มในมื้ออาหาร แค่ชื่อก็แปลกแล้วแต่ถ้าได้รู้จักสรรพคุณต้องถึงกับจึ้งกันแน่
เป็นพืชที่ขึ้นได้ทั่วไป ในป่าธรรมชาติและบริเวณในสวน ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดและเพาะเลี้ยงต้นอ่อน นิยมปลูกขึ้นเลื้อยตามรั้วบ้าน เพื่อเก็บยอดอ่อน ใบอ่อน รับประทานเป็นผักแกล้มลาบ ยำ พล่า ก้อย หรือน้ำพริก มีบางท้องถิ่นเห็นเก็บมาวางขายตลาดสดกันก็มี
ภก.ณัฐดนัย มุสิกวงศ์ได้เขียนบทความตีพิมพ์ลงในคอลัมน์พืชใกล้ตัว ของอภัยภูเบศรสาร ฉบับเดือนกรกฎาคม 2561 ถึงสมุนไพรที่อยู่คู่คนไทยมานาน แต่ส่วนใหญ่ไม่ทราบถึงสรรพคุณทางยาหรือประโยชน์ของสมุนไพรชนิดนี้คือ ต้นพาโหมหรือตดหมูตดหมา
สมุนไพรชนิดนี้เป็นผักที่คนทั่วทุกภาครับประทานแกล้มในมื้ออาหาร โดยจะรับประทานส่วนยอดอ่อนหรือใบสด จิ้มน้ำพริก ทางภาคใต้ก็ใส่ในข้าวยำ นอกจากนั้น ยังสามารถนำน้ำคั้นมาใส่ในขนมหวานได้อีกด้วย ซึ่งทางศูนย์การเรียนรู้การดูแลสุขภาพภาคประชาชน การแพทย์แผนไทยอภัยภูเบศร มีการสาธิตการทำขนมตดหมูตดหมา “สูตรไร้น้ำตาล…สำหรับคนเบาหวาน” โดยทำเมนูวุ้นพาโหมและเมนูขนมมรกต ผู้ที่ได้ลองชิมต่างพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า “อร่อย” และได้ประโยชน์จากน้ำคั้นใบตดหมูตดหมาอีกด้วย สำหรับผู้ที่สนใจสูตรขนมก็สามารถสอบถามเข้ามาได้ที่ ศูนย์การเรียนรู้ฯ หรือ ที่ศูนย์ข้อมูลสมุนไพรโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศรได้โดยตรง
สรรพคุณหมอยาพื้นบ้านคือ ทั้งยาบำรุงที่ดี เป็นยาอายุวัฒนะ โดยเชื่อว่าการรับประทานเป็นประจำ สามารถเพิ่มกำลัง เพิ่มสมรรถภาพทางเพศ ช่วยทำให้กระดูกที่หักติดกันง่าย ช่วยทำให้สีผิวเงางาม ช่วยกำจัดพิษ ช่วยย่อย ช่วยขับลม โดยจะใช้วิธีการต้มดื่มเป็นยา
สำหรับหลักฐานงานวิจัย ยังไม่พบการทำวิจัยทางคลินิก แต่มีงานวิจัยทั้งในหลอดทดลองและสัตว์ทดลองหลายงานวิจัยด้วยกัน โดยมีการทดสอบในสัตว์ทดลอง เพื่อศึกษาฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือด ฤทธิ์ลดระดับไขมัน และฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ
ผลการทดลองพบว่า ในสารสกัดใบพาโหม สามารถลดระดับน้ำตาลในเลือดได้ (ค่า Fasting plasma glucose และ Glycated HbA1c) โดยมีกลไกลการออกฤทธิ์คล้ายยา glibenclamide (ยาลดระดับน้ำตาลในเลือด) คือ กระตุ้นการหลั่งอินซูลิน
ส่วนฤทธิ์ลดระดับไขมัน ช่วยลดระดับไขมันในเลือดได้ โดยสามารถลดได้ทั้ง คอเลสเตอรอล (Cholesterol),ไตรกลีเซอไรด์ (Triglycerides), ระดับ low density lipoprotein cholesterol (LDL-C) และ very low density lipoprotein cholesterol (VLDL) ซึ่งไขมันเหล่านี้ หากมีในร่างกายเกินกว่าเกณฑ์ก็จะทำให้ความเสี่ยงที่จะเกิดโรคเกี่ยวกับหลอดเลือดหัวใจและสมองเพิ่มสูงขึ้น ทำให้เป็นอันตรายแก่ร่างกาย
ในส่วนฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระของสารสกัดใบพาโหมนั้นพบว่า สามารถเพิ่มระดับของ antioxidant enzyme ได้ ซึ่งเชื่อว่าจะเป็นผลดีต่อโรคเบาหวาน เนื่องจากการลดการสร้าง oxidative stress ที่เป็นสาเหตุของหลายๆ ปัญหาในผู้ป่วยเบาหวาน…
สุดท้ายที่หลายๆ ท่านได้สอบถามเข้ามาคือ เรื่องความปลอดภัยของใบพาโหม จากข้อมูลการทดสอบพิษวิทยาพบว่า มีความปลอดภัยสูง ประกอบกับวัฒนธรรมที่เรารับประทานเป็นผักตามมื้ออาหารต่างๆ จึงไม่ต้องกังวลว่าจะเกิดความเป็นพิษแต่อย่างใด
ที่มา : technologychaoban.com
