รู้จัก หอมแดง
หอมแดง (Shallot) เป็นพืชล้มลุก อยู่วงค์เดียวกับกระเทียม เป็นหอมชนิดหนึ่ง มีหัวอยู่ใต้ดิน มีกลิ่นฉุน รสชาติเผ็ดร้อน มีถิ่นกำเนิดในทวีปเอเชียกลาง เป็นที่นิยมปลูกกันทั่วไป ในหลายประเทศทั่วโลก เป็นพืชสมุนไพรไทย ที่มีมาแต่โบราณ มีประโยชน์ และสรรพคุณทางยาหลายอย่าง นำมาประกอบอาหาร เมนูต่าง ๆ ได้หลายเมนู
ลักษณะของหอมแดง
- ลำต้นเป็นพืชล้มลุก มีหัวอยู่ใต้ดิน ลำต้นสั้น มีลักษณะทรงกลม ลำต้นจะถูกห่อหุ้มไปด้วยกาบใบโดยรอบ ๆ มีสีเขียวอ่อน
- ราก ระบบรากฝอยเล็ก ๆ สีน้ำตาล ออกเป็นกระจุก ด้านล่างของหัว
- หัว มีลักษณะทรงกลมแป้น หรือทรงกลมรี มีเปลือกกาบใบห่อหุ้มหลาย ๆ ชั้น หัวอ่อนมีสีแดง หรือสีแดงสีม่วง หัวแก่มีเปลือกด้านนอกแห้งมีสีแดง หรือสีแดงอมม่วง มีกลิ่นฉุน รสชาติเผ็ดร้อน
- ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ อยู่เป็นกระจุก ใบเป็นท่อยาว ใบมีลักษณะดาบยาวรี ปลายแหลม ใบกลมข้างในกลวง โคนใบเป็นกาบใบสีขาว ออกหุ้มสลับซ้อนกันอยู่ ตรงโคนลำต้น ใบมีสีเขียว มีรสชาติเผ็ดร้อน มีกลิ่นฉุนแรง
- ดอกออกเป็นช่อ แทงออกมาจากตรงกลางลำต้น ก้านช่อดอกยาวกลมข้างในกลวง ดอกมีลักษณะคล้ายร่ม ทรงกลมแล้วจะบานออก มีดอกย่อยเล็ก ๆอยู่บนก้านจำนวนมาก กลีบดอกมีสีขาวอมม่วง ก้านมีสีเขียว
- ผล มีลักษณะกลมๆ ผลแก่จะแตกออก มีเมล็ดอยู่ข้างในผล
- เมล็ด เมื่อผลแก่แตกออกได้ มีเมล็ดอยู่ข้างใน เมล็ดมีลักษณะทรงรีเล็ก ๆ ผิวเรียบ มีสีดำ
คุณค่าทางอาหารของหอมแดง
คุณค่าทางอาหารของหอมแดง ในส่วนที่รับประทานได้ 100 กรัม คือ
- พลังงาน 160 Kj (กิโลจูล)
- มีน้ำ เป็นส่วนประกอบ 88 กรัม
- โปรตีน : 1.5 กรัม
- ไขมัน : 0.3 กรัม
- คาร์โบไฮเดรต : 9 กรัม
- ใยอาหาร : 0.7 กรัม
- เถ้า (ash) : 0.6 กรัม
- แคลเซียม : 36 มิลลิกรัม
- ฟอสฟอรัส : 40 มิลลิกรัม
- เหล็ก : 0.8 มิลลิกรัม
- วิตามินเอ : 5 หน่วยสากล (I.U.)
- วิตามินบี1 : 0.03 มิลลิกรัม
- วิตามินซี : 2 มิลลิกรัม
คุณภาพของหอมแดงขึ้นอยู่กับของแข็ง (Solids)ที่ละลายน้ำได้ และให้กลิ่นหอม เมื่อนำไปทอด หอมแดงจะมี soluble solid อยู่ระหว่าง 15-20 Brix เป็นส่วนประกอบของกรดแอมิโน S-allkyl cysteine sulphoxidesที่ให้ทั้งรสชาติ และกลิ่นฉุนของหอม
สรรพคุณหอมแดง ที่ไม่ธรรมดา มีอะไรบ้าง?
ในหอมแดง อุดมด้วยวิตามิน และคุณค่าทางอาหารครบถ้วน แถมยังเพิ่มอุณหภูมิร่างกาย บำรุงสมอง ช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานได้ดี ที่สำคัญ มีฤทธิ์เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยรักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้คงที่ไม่ขึ้นลง ด้วยความหลากหลายของตัวยาในหอมแดง ส่งผลให้มีสรรพคุณมากตามไปด้วย ดังนี้
- ไข้หวัดแก้หวัดคัดจมูก และช่วยลดน้ำมูก ใช้หัวเล็กปอกเปลือกทุบพอแตก ห่อผ้าบาง ๆ วางไว้ตรงหัวนอน เพื่อให้กลิ่นหัวหอมเข้าจมูก ช่วยทำให้จมูกโล่ง สามารถบรรทาอาการหวัดได้
- บรรเทาอาการท้องเดินท้องอืด ท้องแน่น ขับลม นำมาซอยเป็นแว่น ต้มเอาน้ำดื่ม
- โรคหืดหอบ ไอเรื้อรั้ง ใช้หัวหอมขนาดประมาณหัวแม่มือ ใส่ขิงและกระเทียม ผสมน้ำ 1 แก้ว แล้วปั่นกรองเอาแต่น้ำ ใส่น้ำผึ้ง 1 ช้อนโต๊ะ บีบมะนาว 2-3 ลูก ดื่มวันละ 1 แก้ว หลังแปรงฝันเสร็จ อาการหอบหืดจะค่อย ๆ ดีขึ้น
- แก้ผื่นคัน ลดการอักเสบ หอมแดงหัวเล็ก 4-5 หัว ตำให้แหลก คั้นเอาน้ำ แล้วนำไปแช่ตู้เย็น 30 นาที จากนั้น นำมาทาบริเวณที่เป็นเม็ดผดผื่น
- รักษาสิว และลดรอยด่างดำ หอมแดงหัวเล็ก 4-5 หัว ล้างให้สะอาด แล้วนำมาย่างไฟ หรือฝานบาง ๆ ใช้แปะไว้บริเวณที่เป็นสิว หรือรอยด่างดำบนใบหน้ายกเว้นรอบดวงตา และปลายจมูก เพราะอาจเกิดการระคายเคืองจากกำมะถันในน้ำหอมแดง ทิ้งไว้ 10 นาที แล้วล้างออก ทำทุกวันประมาณ 1 สัปดาห์ รอยด่างดำจะค่อย ๆ จางลง
- ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด มีผลดีกับคนที่เป็นโรคเบาหวาน
- ยับยั้ง หรือป้องกันเส้นเลือดอุดตันด้วยการรับประทานสดก็ได้ หรือจะใช้ประกอบอาหาร โดยนำไปแปรรูปเป็นแบบชนิดผง เพื่อเป็นเครื่องปรุงตามร้านอาหาร
- ช่วยเผาผลาญพลังงานจากสารอาหารในร่างกาย และช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลได้ในระดับที่ดีเยี่ยม
- ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจ ชนิดเส้นเลือดมาเลี้ยงหัวใจอุดตันได้อีกด้วย หากรับประทานหอมแดงเป็นประจำ
การปลูก และการขยายพันธุ์หอมแดง
หอมแดงเจริญได้ในดินทุกชนิด ชอบดินร่วนซุย ดินร่วนปนทราย จะเจริญได้ดี การปลูกโดยใช้เมล็ด และใช้หัว จะนิยมมากกว่า ปลูกลงในแปลงดินที่เตรียมไว้ ปลูกให้ระยะห่างประมาณ 15×15 ซม. แล้วรดน้ำให้เพียงพอ
วิธีดูแลรักษาหอมแดง
หอมแดงเป็นพืชที่ชอบน้ำ ให้ระบายน้ำดี น้ำไม่ขัง ชอบแสงแดด ต้องดูแลรดน้ำเสมอ ต้องหมั่นรดน้ำให้ชุ่ม โดยรดน้ำเช้าเย็น ให้โดนแดดตลอดวัน จะทำให้การแตกกอออกดี เจริญเติบโตได้เร็ว
การเก็บเกี่ยวผลผลิตหอมแดง
หอมแดงจะเก็บเกี่ยวใช้เวลา ประมาณ 2 เดือน หลังปลูกลงแปลง ก่อนเก็บงดให้น้ำประมาณ 10-15 วัน ถึงจะเก็บผลผลิตได้ สังเกตุหัวแก่จัด สีแดงเข้ม ใบแห้งเหี่ยว โดยจะถอนต้นออกมา แยกออกเป็นหัว ๆ ตัดรากออก แล้วพักตากลมให้แห้งสนิท
การเก็บรักษาหัวหอมแดง
นำหัวหอมแดงที่ตัดไว้ นำมาพักตากลมไว้ให้แห้งสนิท แล้วนำมาวางในอากาศถ่ายเทสะดวก แขวนไว้ที่โปร่ง ลมผัดผ่านได้ จะสามารถเก็บไว้ได้นานประมาณ 6 เดือน
เป็นอย่างไรกันบ้างกับ หอมแดง สรรพคุณหอมแดง ที่บอกเลยว่า ไม่ธรรมดาจริง ๆ ถือเป็นผักคู่ครัวที่ขาดไม่ได้เลยทีเดียว บทความหน้าจะมีอะไรมาฝากกันอีกนั้น อย่าลืมติดตามกันด้วยนะจ๊ะ
ที่มา : sgethai.com